انحصار نهاده‌های دامی زیر سایه مدلل؛ دولت در آزمون شکستن حلقه بسته واردات
انحصار نهاده‌های دامی زیر سایه مدلل؛ دولت در آزمون شکستن حلقه بسته واردات
انتشار ویدئوی تازه گروه مدلل تنها یک گلایه صنفی نبود؛ این پیام آشکارا نشان داد که یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان نهاده‌های دامی قادر است با یک تهدید رسانه‌ای، دولت را به تأمین ارز وادار کند و بازار را در التهاب فرو ببرد. چنین وضعیتی سندی روشن از گروگان‌گیری امنیت غذایی کشور توسط چند بازیگر محدود است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی هوژان، بازار نهاده‌های دامی بار دیگر با انتشار یک ویدئو از سوی گروه مدلل در کانون توجه قرار گرفت. این شرکت بزرگ واردکننده به‌طور غیرمستقیم اعلام کرد که بدون تأمین ارز یا پرداخت مطالبات، عرضه نهاده در بازار را متوقف خواهد کرد. پیامی که در ظاهر یک اعتراض صنفی است، اما در عمل به معنای هشدار کمبود و گرانی برای زنجیره تولید دام و طیور و در نهایت سفره مردم است.

واقعیت آن است که مدلل سال‌ها در بازاری فعالیت کرده که رقابت واقعی در آن شکل نگرفته است. واردات ذرت، سویا، کنجاله و دانه‌های روغنی تحت سلطه چند شرکت محدود بوده و دولت‌ها نیز به جای تنظیم‌گری، عملاً نقش حامی این ساختار را ایفا کرده‌اند؛ نتیجه چنین انحصاری، مسدود شدن مسیر ورود شرکت‌های توانمند داخلی و شکننده شدن عرضه نهاده‌هاست؛ وضعیتی که هر تکانه ارزی یا اختلال در حمل‌ونقل، بلافاصله به افزایش قیمت مرغ، گوشت، لبنیات و روغن منجر می‌شود.

اما تهدید اخیر مدلل می‌تواند به فرصتی برای اصلاح تبدیل شود. وقتی یک بازیگر بزرگ آشکارا اعلام می‌کند که بدون ارز دولتی قادر به ادامه فعالیت نیست، این یعنی انحصار به نقطه آسیب‌پذیر رسیده است. وزارت جهاد کشاورزی اکنون می‌تواند از این موقعیت برای باز کردن درهای بازار استفاده کند و اجازه دهد شرکت‌های داخلی با ظرفیت‌های مغفول خود وارد میدان شوند. بسیاری از این شرکت‌ها شبکه‌های معتبر در کشورهای مبدأ دارند و با استفاده از مدل‌های تهاتری و همکاری‌های منطقه‌ای می‌توانند بدون خروج گسترده ارز، هاب‌های واردات و فرآوری نهاده‌های دامی در شمال و جنوب ایران ایجاد کنند.

از این منظر، ویدئوی مدلل زنگ بیدارباشی برای سیاست‌گذاران است. اینکه یک شرکت بتواند با یک پیام رسانه‌ای بازار را نگران کند، بهترین دلیل برای ضرورت اصلاح ساختار واردات نهاده‌هاست. دولت و نهادهای نظارتی باید این فرصت را غنیمت بشمارند و با شکستن انحصار، تقویت رقابت و ورود بازیگران جدید، ریسک امنیت غذایی را کاهش دهند. چنین اقدامی می‌تواند ثبات پایدار در بازار نهاده‌ها ایجاد کرده و فشار قیمتی بر تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را کاهش دهد.

 

 

  • نویسنده : مینوفر چراغی