خودرو اجاره‌ای؛ وقتی طبقه متوسط برای چند ساعت استقلال مالی می‌خرد
خودرو اجاره‌ای؛ وقتی طبقه متوسط برای چند ساعت استقلال مالی می‌خرد
در ایرانِ امروز، خودرو دیگر نماد ثبات مالی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از سقوط قدرت خرید و فرسایش طبقه متوسط است. بازار اجاره خودرو از پراید ساعتی تا پورشه یک‌روزه، حالا تصویری تازه از سبک زندگی ایرانیان ارائه می‌دهد؛ سبکی که در آن تجربه موقت جای مالکیت دائمی را گرفته و رفاه، به اجاره‌ای چندساعته تقلیل یافته است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی هوژان، تا همین چند سال پیش، داشتن خودرو برای بسیاری از خانواده‌ها نشانه‌ای از ثبات مالی و استقلال بود. اما حالا، با جهش بی‌سابقه قیمت‌ها، همین رؤیای ساده به گزینه‌ای اجاره‌ای تبدیل شده است. بازار تازه‌ای شکل گرفته که در آن «سواری ساعتی» جای «مالکیت شخصی» را گرفته؛ تغییری که از کاهش توان خرید و فرسایش طبقه متوسط خبر می‌دهد.

در پلتفرم‌های اجاره خودرو و صفحات اینستاگرامی، آگهی‌هایی از اجاره پراید تا پورشه به چشم می‌خورد؛ از مراسم خانوادگی گرفته تا سفرهای کوتاه یا قرارهای کاری. این تغییر رفتاری در کشورهای توسعه‌یافته با هدف کاهش هزینه‌های نگهداری انجام می‌شود اما در ایران، بیشتر از سر اجبار است تا انتخاب. در آن کشورها، مردم توان خرید دارند و اجاره را به‌عنوان سبک زندگی برمی‌گزینند؛ در ایران، مردم به اجاره روی می‌آورند چون خرید از دسترس خارج شده است.

تورم مزمن، مفهوم مالکیت را در ایران دگرگون کرده است. خانه، خودرو، حتی پوشاک و لوازم شخصی در حال تبدیل شدن به دارایی‌هایی اجاره‌ای هستند. این روند، نشانه‌ای از انتقال جامعه از مصرف‌کننده به مستأجرِ همه‌چیز است؛ جامعه‌ای که ثبات را از دست داده و به تجربه‌های موقت پناه برده است.

افزایش اجاره خودرو را می‌توان یکی از نشانه‌های فرسایش طبقه متوسط دانست. خانواده‌هایی که تا چند سال پیش صاحب خودرو بودند، حالا برای سفر یا مراسم، ناچارند خودرو اجاره کنند. این تغییر کوچک اما معنادار، بیانگر عبور جامعه از مرحله رفاه نسبی به بقای اقتصادی است.

بازار اجاره خودرو در ایران دو چهره دارد. در یک‌سو، خودروهای لوکس برای مراسم عروسی یا تشریفات اجاره داده می‌شوند؛ در سوی دیگر، خودروهای معمولی برای رفت‌وآمد روزمره یا حتی چند ساعت کار اینترنتی. هر دو، اما وجه مشترکی دارند؛ میل مردم به تجربه موقت رفاه در شرایطی که توان مالی ماندگار وجود ندارد.

در نهایت، اجاره ساعتی خودرو در ایران فقط یک پدیده اقتصادی نیست؛ تصویری اجتماعی است از جامعه‌ای که در آن مالکیت به خاطره‌ای دور تبدیل شده و رفاه به چند ساعت اجاره محدود شده است.

 

  • نویسنده : مینوفر چراغی